یونولیت، به‌عنوان یکی از کاربردی‌ترین و پراستفاده‌ترین مواد در دنیای امروز در صنایع مختلفی همچون ساختمان‌سازی، بسته‌بندی و … شناخته می‌شود و توانسته انقلاب بزرگی در این صنایع ایجاد کند. یونولیت‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام از آنها دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی هستند. وزن پایین، عدم واکنش شیمیایی، مقاومت در برابر رطوبت، حرارت و صوت، قابلیت بازیافت، طول عمر بالا و … از مهم‌ترین شاخصه‌ی یونولیت‌ها هستند که موجب شده‌اند در بسیاری از صنایع به کار بروند. در ادامه مطلب با هم بررسی می‌کنیم که ماهیت یونولیت چیست ؟ چه انواعی دارد و استفاده از آن چه مزایا و معایبی را شامل می‌شود.
یونولیت چیست ؟
Jonulite یا یونولیت در اصل به ماده‌ای سفیدرنگ، سبک‌وزن، متخلخل و خنثی گفته می‌شود که هیچ‌گونه واکنش شیمیایی نخواهد داشت. این ماده از نوعی پلاستیک تولید می‌شود که خود از استایرن مونومر به دست می‌آید. یونولیت در ایران، با نام‌های دیگری مانند آکاسیف، پلی استایرن انبساطی، استایروفوم، پلاستوفوم و پلی استایرن انبساطی (EPS) نیز شناخته خواهد شد. یونولیت اولین بار در سال 1839 و به شکلی کاملاً تصادفی توسط دانشمندی به نام ادوارد سیمون کشف شد و در نهایت در سال 1930 تجاری‌سازی این ماده انجام شد.
یونولیت‌ها در سه مرحله اصلی پیش انبساط، تثبیت و شکل‌دهی تولید می‌شوند. در این فرایند ابتدا دانه‌های استایرن با پنتان آغشته شده و در دمای بالاتر از 90 درجه پیش فوم می‌شوند. دمای بالا و پنتان تبخیر شده باعث می‌شود که دانه‌های استایرن به 20 تا 50 برابر اندازه اولیه خود برسند. در مرحله بعدی مواد پیش فوم شده 6 تا 12 ساعت استراحت داده می‌شود تا تثبیت شود. در نهایت وارد قالب شده و دوباره با تبخیر فشرده می‌شود. بعد از خنک‌سازی با استفاده از دستگاه‌های CNC و المنت‌های برقی به بلوک‌ها و ورقه‌های یونولیت تبدیل می‌شوند. حدود 95 درصد از حجم یونولیت‌ها از هوا می‌باشد و فقط 5 درصد از پلاستیک است. به همین دلیل وزن بسیار پایین دارند.
آشنایی با انواع یونولیت
همان‌طور که گفته شد یونولیت‌ها در سه مرحله اصلی تولید می‌شوند اما مرحله قالب‌گیری ممکن است متفاوت باشد. چرا که یونولیت‌ها دارای انواع مختلفی هستند. بعد از قالب‌گیری، این یونولیت‌ها می‌توانند به انواع یونولیت‌های دیواری، یونولیت سقفی، یونولیت بسته‌بندی و … تبدیل شوند. رایج‌ترین انواع یونولیت‌ها به شرح زیر می‌باشند:
یونولیت فشرده
یونولیت فشرده به نوعی از یونولیت‌ها گفته می‌شود که در مراحل پیش فوم و تثبیت تحت فشار زیادی قرار خواهد گرفت به همین دلیل میزان هوای داخل آن بسیار کمتر از سایر یونولیت‌ها بوده و همین موجب می‌شود که چگالی بسیار زیادی داشته باشند. معمولاً دانسیته این یونولیت‌ها بیشتر از 40 بوده و در برابر فشار و ضربه مقاومت بسیار زیادی از خود نشان می‌دهد. از مهم‌ترین کاربردهای یونولیت‌های فشرده می‌توان به تولید درب و پنجره، مجسمه‌سازی، قالب‌سازی، خودروسازی و … اشاره کرد. این یونولیت‌ها می‌توانند عایق بسیار خوبی برای رطوبت، حرارت و صوت باشند و در ترکیب با عایق‌های دیگری همچون پشم، سنگ، فوم آکوستیک و … خواص آن بیشتر تقویت خواهد شد.
یونولیت سقفی
یکی دیگر از پرکاربردترین و پراستفاده‌ترین نوع یونولیت‌ها یونولیت سقفی است که امروزه در تمامی ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری و صنعتی استفاده می‌شود. این یونولیت‌ها در اصل از یونولیت بلوک مادر به دست آمده و توسط دستگاه CNC یا المنت‌های برقی در سایز و ابعاد استاندارد برش داده می‌شود. چگالی این یونولیت در مقایسه با یونولیت‌های فشرده بسیار کمتری بوده و رایج‌ترین چگالی در آنها 12 است. همچنین وزن این بلوک‌های یونولیت 7 تا 8 کیلوگرم است و مهم‌ترین کاربرد آنها استفاده در تولید تیرچه بلوک‌های بتنی است.
یونولیت دیواری
یونولیت‌های دیواری نیز ازجمله یونولیت‌های پرکاربردی هستند که می‌توانند به شکل دیوارپوش فوم، فوم دیواری تزئینی و یونولیت‌های دیوار تری دی پنل استفاده شوند. این یونولیت‌ها می‌توانند کاربردهای دیگری همچون درزگیری، دکوراسیون داخلی، عایق‌بندی و … نیز داشته باشند. استفاده از این یونولیت‌ها برخلاف یونولیت‌های سقفی نیازی به زیرسازی نخواهد داشت و فقط به کمک چسب می‌توان از آنها استفاده کرد. از مهم‌ترین قابلیت‌های این یونولیت‌ها می‌توان به آنتی باکتریال بودن و قابلیت شستشوی آنها اشاره کرد و در برابر حرارت و رطوبت نیز مقاومت بالایی دارند.
یونولیت‌های بسته‌بندی
یکی از پرکاربردترین نوع یونولیت‌ها، یونولیت بسته‌بندی است که امروزه به شدت مورد استقبال و توجه قرار گرفته است. صنعت بسته‌بندی به‌عنوان یکی از صنایع پویا در سراسر جهان شناخته می‌شود و یونولیت‌ها به دلیل داشتن ویژگی‌هایی همچون قابلیت تحمل فشار و ضربه، برش ساده، وزن بسیار کم و … در این صنعت کاربردهای بسیار زیادی دارند. لوازم‌خانگی، قطعات صنعتی، دارو و مواد غذایی، میوه، قطعات الکترونیکی، انواع لوازم شکستنی و … را می‌توان با این یونولیت‌ها به بهترین شکل ممکن بسته‌بندی کرد.
یونولیت‌های تیرچه کرومیت نیز در کنار سایر انواع یونولیت‌ها استفاده‌های متعددی داشته و از ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی برخوردار هستند. این یونولیت‌ها در سایز و اندازه‌های متعددی تولید می‌شوند.
مهم‌ترین کاربرد یونولیت چیست ؟
همان‌طور که گفته شد حدوداً دو قرن از کشف یونولیت گذشته و امروزه انقلاب بزرگی در صنایع بزرگی همچون ساختمان‌سازی و بسته‌بندی و … ایجاد کرده است. این ماده کاربردهای متعددی دارد که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- استفاده به‌عنوان عایق صوتی
- استفاده به‌عنوان عایق حرارتی
- استفاده به‌عنوان عایق رطوبتی
- استفاده در ساخت‌وساز به دلیل وزن بسیار کم، تحمل و طول عمر بالا
- تولید مصالح ساختمان مانند دیوارهای 3dpanel و بلوک‌های پلاستوفوم
- ساخت سردخانه‌ها و یخچال‌های صنعتی
- تولید ماکت‌ها، مجسمه‌سازی و …
- استفاده در صنعت راه و راه‌آهن
- استفاده در صنعت بسته‌بندی
مزایا و نقاط قوت استفاده از یونولیت
در حقیقت یونولیت‌ها از مزیت‌های بسیار زیادی برخوردار بوده و همین باعث شده است که کاربردهای متعددی در صنایع مختلف داشته باشند. از مهم‌ترین نقاط قوت این ماده می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- یونولیت‌ها دارای وزن بسیار کمی هستند و قابلیت بازیافت نیز دارند.
- یونولیت‌ها در برابر رطوبت، حرارت و صوت و همچنین فشار و ضربه مقاومت بسیار خوبی دارند
- این ماده دارای طول عمر و دوام بالایی است
- قابلیت برش و تغییر اندازه ساده
- حمل‌ونقل ساده و امکان لمینیت شدن با رزین‌های اپوکسی
در حقیقت استفاده از یونولیت به جای بلوک سفالی می‌تواند در کاهش وزن کلی ساختمان و همچنین صرفه‌جویی در هزینه‌های مختلف بسیار مؤثر باشند و به افزایش ایمنی و طول عمر ساختمان کمک کنند.
معایب و نقاط ضعف یونولیت چیست ؟
در کنار تمامی مزیت‌هایی که این مواد دارند معایب و نقطه‌ضعف‌هایی نیز دارند که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- یونولیت‌ها در برابر حلال‌های آلی مقاومت ضعیفی دارند
- درصورتی‌که از کلروفلوروکربن در تولید یونولیت‌ها استفاده شود می‌تواند به لایه ازن آسیب بزند.
- در صورت رنگ‌آمیزی با رنگ‌های روغنی قابلیت اشتعال خواهند داشت.
لیست فاکتورهای مهم هنگام خرید یونولیت
قبل از اقدام به خرید یونولیت، باید فاکتورهایی را در نظر داشته باشید. ازجمله مهم‌ترین این فاکتورها که بر روی قیمت یونولیت نیز موثر هستند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی
- میزان مقاومت یونولیت در برابر موریانه‌ها و حشرات
- قیمت و نوسانات ارزی
- ابعاد و اندازه‌های یونولیت
- نوع یونولیت
- میزان دانسیته شرکت و برند تولیدکننده
- کیفیت پخت
- نوع مواد اولیه
- مقدار و حجم یونولیت
- هزینه‌های حمل‌ونقل
- میزان مقاومت محصول در برابر آب، حرارت و صوت
- استانداردهای بهداشتی و…
جمع‌بندی نهایی
در این مقاله تلاش کردیم تا به پرسش یونولیت چیست پاسخ دهیم. درست است که تولید یونولیت‌ها به شکل تجاری حدوداً 100 سال قبل عملی شده اما امروزه در بسیاری از صنایع پویای جهان کاربرد دارد. یونولیت‌ها دارای انواع مختلفی همچون یونولیت‌های فشرده، یونولیت‌های بسته‌بندی، یونولیت‌های دیواری و … هستند و به سبب ویژگی‌ها، مزایا و معایب منحصربه‌فرد خود می‌توانند کاربردهای متعددی نیز داشته باشند. مادفوم، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان یونولیت است که این محصول را به صورت اختصاصی و در دو حالت بسوز و کندسوز به بازار عرضه می‌کند. شما می‌توانید برای خرید انواع یونولیت به سایت مادفوم به آدرس https://www.madfoam.com/ مراجعه کنید.
